Finanziell unterstützt durch
die Europäische Union
Europäisches Verbraucherzentrum Italien Büro Bozen

Verbrauchertelegramm Europa-Ausgabe Setëmber 2023

Beilage zur ladinischen Europa-Ausgabe Nr. 71 - Redaktion: Europäisches Verbraucherzentrum


STRAUFUNGHES DAL'AUSTRIA DEACHE AL N'É NIA GNÜ PAIÉ LE DAZ

Les indicaziuns dla Zentrala di Consumadus Europeica (ZCE)

Da mez jená dl 2023 inant ti él rové ala Zentrala di Consumadus Europeica (ZCE) Talia dër tröpes segnalaziuns de consumadësses y consumadus che â tut l'autostrada tl'Austria y á dedô ciafé da paié dac sostitutifs da pert de Asfinag - la sozieté conzescionara dles autostrades austriaches - o propi de dërtes straufunghes da pert dles autorités locales. Les esperiënzes y les informaziuns abinades adöm da elaboré n numer cherscënt de reclamaziuns, en colaboraziun cun la Zentrala di Consumadus Austria, á porté ala realisaziun de n pice sföi cun indicaziuns dër de ütl y consëis informatifs por dötes les porsones che vá cun l'auto sön les autostrades austriaches y ó schivé da ciafé na straufunga canche ares röia a ciasa o sambëgn ince por che che n'á bele ciafé öna y ne sá nia ci fá. Chiló él le link por desćiarié les indicaziuns.


METEDE AVERDA ALA TRAPOLADA

Les ofertes falzes de iadi cun le fligher y cun la ferata da 2 euro

Sön i social media él plëgn de promoziuns falzes de chertes scincundes da 2 euro por iadi cun le fligher Ryanair o cun la ferata Trenitalia. Che che se lascia ite sön chëstes ofertes ciafa da scrí fora n chestionar cun i dac personai y mëss ince dé dant i dac de süa cherta de credit, da chëra che al ne vëgn spo nia ma trat jö 2 euro, mo somes cotan plü altes tla forma de abonamënc, de chi che an ne se intënn gnanca tl pröm, sce an ne ciara nia do regolarmënter i movimënc dla cherta, mo impormó do da mëisc. La cherta scincunda é sambëgn ma na fufola y i iadi debann o prësc debann n'é nia ater co n'invenziun. Liede sön la plata web dla ZCE sciöche i podëis fá da se defëne dal fenomen de phishing.

Comerz eletronich

Ne stede a cumpré da che che i ne conescëis nia!

Tl ultimo tëmp é la ZCE gnüda contatada da consumadësses y consumadus che â cumpré ite valch zënza bëgndî ponsé, clican sön n'anunzia sponsorisada sön Facebook y comanan insciö marcianzia da paié en contanc canche an la ciafa. Tl'anunzia parôl che la marcianzia foss dla miú cualité, mo indere n'êl nia d'ater co patüc de stleta cualité o daldöt nia da podëi adoré. Tla teoria pón chiló se retrá dala cumpra o fá valëi la garanzia. Mo le problem te chisc caji é che an ne sá nia da che che an á cumpré. Sön le pacl n'él degönes informaziuns, l'anunzia sön Facebook n'é nia plü da ciafé y al n'é gnanca na conferma dl'apostaziun tres e-mail y porchël ne vára nia da fá na reclamaziun. Y deache al n'é nia gnü paié cun la cherta de credit ne pól gnanca gní fat n chargeback. An n'é te chisc caji nia bogn da se paré; porchël él important da ciaré do, denanco cumpré valch, ci aziënda che vënn la marcianzia y sce al é na e-mail y na misciun postala fisica che an pó scinancaje contaté. Por de plü informaziuns sön chësc argomënt jide sön.


CAJE DL MËIS
Na consumadëssa taliana â tut n jore por Lagos, tla Nigeria. Mo indere canche ara ê rovada sön le post êra gnüda lassura che so cufer n'ê nia sön le ciol de trasport di cufri dl aeroport. Tl aeroport pro la portina aposta âra atira dé dant la pordüda dl cufer cun la speranza che so cufer cun döt laite gniss tosc a löm. Mo ara n'ê nia stada insciö. Porchël âra contaté la compagnia de jore cun na lista de döt ci che ara â te so cufer y de so valur rovan sön passa 3.000 euro y â damané che al ti gniss retü döta la soma. La comagnia de jore todëscia ti â respognü che ara chirî inant le cufer, zënza bëgndî jí ite sön la domanda de rembursamënt. Do che al ê passé trëi mëisc zënza che la consumadëssa ess aldí valch, ára contaté la Zentrala di Consumadus Talia che á mené inant le caje ala Zentrala di Consumadus Germania. Püces edemes do l'intervënt dla ZCE Germania, ára ciafé la bona noela: la compagnia de jore ê a öna da paié ti limic de responsabilité preodüs dala Convenziun de Montreal y insciö á la consumadëssa ciafé prësc 1.600 euro.