Verbrauchertelegramm Europa-Ausgabe Auri 2025
Beilage zur ladinischen Europa-Ausgabe Nr. 30 - Redaktion: Europäisches VerbraucherzentrumMYSTERY BOX
N afar o na lotaria prigorosa?
Na “mystery box” é na scatora venüda zënza dí ci che al é laite, cumprada tla speranza da ciafé laite ogec che vel deplü co ci che an l'á paiada. La sorpresa é l'elemënt prinzipal de chësta esperiënza deventada virala ince sön les pataformes social. Baldi ne mancia nia i problems. Les aziëndes che proponn chësta sort de venüda socrëta stlüj fora te sües condiziuns contratuales dantadöt le dërt de retrata che mëss gní garantí por lege, y chël altamo n iade che an á daurí le poch. Implü él danter les esclujiuns preodüdes ince chëres che reverda la garanzia legala por i defec de conformité y la responsabilité por i produc prigorusc. Al n'é por nia dí che ince te chësc caje nen vára de esclujiuns nia legitimes. La Zentrala di Consumadus Europeica Talia (ZCE) y la Zentrala di Consumadus dl Südtirol (ZCS) á orü porvé da cumpré na scatora socrëta. Ciaredi al video por odëi sciöche ara é jüda a finí.COMERZ ELETRONICH
Patüc de secunda man online: tröpes violaziuns dles normes sön la sconanza dles consumadësses y di consumadus
Les autorités che ciara dla sconanza dles consumadësses y di consumadus ti 25 Stac mëmbri dl'UE, dl'Islanda y dla Norvegia á fat n’inrescida ampla (“sweep”) sön indöt 356 sic y portai web por la venüda de patüc de secunda man por controlé sce al gnô respeté les normes sön la sconanza dles consumadësses y di consumadus. 185 de chisc sic, chël ó dí le 52%, é problematics: le 40% ne pita nia informaziuns tleres sön le dërt de retrata, le 45% ne pita nia informaziuns corëtes sön le dërt da retüda di bëgns da defet o nia conform ala descriziun reclamisada, le 57% ne respeta nia le tëmp minimal de garanzia de n ann preodü dala lege por i bëgns de secunda man. Implü él gnü sö che datrai n'é les detlaraziuns ambientales nia documentades assá o é cinamai falzes, ingiana o pó gní classificades sciöche pratiches comerziales nia coretes. Val' aziëndes n'á nia detlaré sciöche al alda süa identité y d'atres n'á nia dé dant le prisc complessif dla marcianzia. Deplü informaziuns ciafëise sön la plata web dla Comisciun europeica.COMERZ ELETRONICH
Ci ó pa dí "Know your customer (KYC)"?
KYC - conësce la clientela - é n prozes tres chël che les aziëndes controlëia l’identité online dles consumadësses y di consumadus tres l’autenticaziun da dui faturs (password + codesc temporan), l’identificaziun eletronica (eID) o la firma digitala. Al vëgn tut tl setur bancar dl e-commerce y dles telecomunicaziuns por bloché les trapolades y le reziclaje de scioldi, mo ince por le marketing miré: ofertes personalisades, azes limité a paiamënc, blocades de account (che n'é datrai nia iustificades). Porimpó sciüra sö chësta sort de prozedöra ince tröpes chestiuns por ci che reverda la proteziun di dac. Deplü informaziuns é da ciafé sön le sit dla ZCE.CAJE DL MËIS
Na consumadëssa austriaca â comané döes ciandëres da n sit de e-commerce talian. Do avëi ciafé la marcianzia âra orü se trá zoruch dala cumpra y ti ortié zoruch al comerziant les ciandëres, che ê ciamó te süa confeziun originala. Mo la botëga online â indere refodé la retrata, sostignin che les cianderes ê marcianzia che podô s'impié y ne podô nia gní ortiades zoruch. Ince sce la consumadëssa ti â dit al'aziënda che les ciandëres ne toca nia pro les categories de produc por chi che le legisladú stlüj fora le dërt de retrata, tignî l'aziënda sön süa posiziun. La diretiva sön i dërc dles consumadësses y di consumadus prevëiga l'esclujiun dl dërt de retrata ma por n valgönes categories de bëgns dades dant esplizitamënter (por ejëmpl bëgns personalisá o che se desfej, blanciaria intima nia plü fata ia tla confeziun originala y sigilada, y i.i.). La reclamaziun ti é ala fin rovada ala ZCE Talia tres la ZCE Austria. Do nosc intervënt á le venditur conzedü la restituziun dla marcianzia y retü i scioldi ala consumadëssa.